Θα μάθουμε ποιος ήταν ο δημιουργός τους αριστουργηματικού ψηφιδωτού;

Οι ψηφοθέτες της αρχαίας Ελλάδας ποτέ δεν υπέγραφαν τα έργα τους και με αυτό το επιχείρημα η Γενική Γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, που έχει υπό την αιγίδα της τις ανασκαφές στον τύμβο της Αμφίπολης, μας «στενοχώρησε» μέσα στην εβδομάδα που μας πέρασε.

 

Η κυρία Μενδώνη είπε σαφώς ότι «ίσως ποτέ να μη μάθουμε ποιος έφτιαξε το ψηφιδωτό της Αμφίπολης». 

 

Η ανακάλυψη του ψηφιδωτού που απεικονίζει την Αρπαγή της Περσεφόνης και μάλιστα, είναι η πρώτη ψηφιδωτή αναπαράσταση της κόρης της θεάς Δήμητρας που έχει βρεθεί ποτέ, προκάλεσε το θαυμασμό όχι μόνο της κοινής γνώμης που καθημερινά ενδιαφέρεται να διαβάσει για την Αμφίπολη, αλλά και των αρχαιολόγων.

 

Ο ψηφοθέτης που φιλοτέχνησε το ψηφιδωτό του τάφου στον λόφο Καστά της Αμφίπολης «αναμφισβήτητα ήταν ένας πολύ σημαντικός καλλιτέχνης», λέει στην εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής» η Παναγιώτα Ατζακά-Ασημακοπούλου, ομότιμη καθηγήτρια στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

 

Η κυρία Ατζακά-Ασημακοπούλου, που βρίσκεται και στο Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών, εξηγεί ότι ο καλλιτέχνης της ψηφιδωτής αναπαράστασης της Αρπαγής της Περσεφόνης είχε ζωγραφικό πρότυπο, αλλά διαφορετικά αποδίδεται το έργο με χρωστήρα και αλλιώς με το βότσαλο.

 

Από την εποχή της ακμής του βοτσαλωτού ψηφιδωτού γνωρίζουμε έναν μόνο ψηφοθέτη, τον Γνώσι, εξηγεί. Αυτός υπογράφει το ψηφιδωτό με το κυνήγι του ελαφιού, το οποίο κοσμούσε τον ανδρώνα της οικίας της «Αρπαγής της Ελένης» στην Πέλλα με την υπογραφή «Γνώσις Εποίησεν».

 

Ένας ακόμη ψηφοθέτης της ίδιας εποχής από την Αθήνα υπογράφει το έργο του, αλλά δυστυχώς σώζεται μόνον η κατάληξη του ονόματός του, η οποία, επί του παρόντος, ίσως και να ήταν πολύ χρήσιμη, καθώς ενισχύεται η πεποίθηση ότι το ψηφιδωτό της Περσεφόνης είναι αττικής τεχνοτροπίας.

 

«Τη μεγάλη διαφορά μπορεί κανείς να την αντιληφθεί καθαρά αν συγκρίνει την αριστουργηματική τοιχογραφία του τάφου της Περσεφόνης στις Αιγές, στην οποία απεικονίζεται το ίδιο θέμα με το ψηφιδωτό της Αμφίπολης. Πρόκειται προφανώς για δύο διαφορετικές τέχνες. Παρ' όλα αυτά, είναι εμφανής -και επιτυχής- η προσπάθεια του ψηφοθέτη στον τάφο του λόφου Καστά να αποδώσει ζωγραφικό αποτέλεσμα, παρά τις δεσμεύσεις που του επιβάλλει το φυσικό σκληρό υλικό»υπογραμμίζει ακόμη η κυρία Ατζακά-Ασημακοπούλου.

 

link