Top 10 τεχνολογικά επιτεύγματα της 10ετίας

Η πρώτη δεκαετία της καινούργιας χιλιετίας φτάνει στο τέλος της και σας παρουσιάζουμε τις τεχνολογικές καινοτομίες που επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό τη ζωή μας μετά το 2000. Οι περισσότερες είναι σχετικές με το διαδίκτυο, αφού εκεί βρίσκεται το επίκεντρο των σημαντικότερων εξελίξεων τα τελευταία χρόνια, τουλάχιστον σε ότι αφορά τις εφαρμογές που χρησιμοποιούνται σε καθημερινή βάση. Καινούργιες πλατφόρμες, εργαλεία, πολυμέσα, συσκευές, λογισμικά, τεχνολογίες, ιστοσελίδες, υπηρεσίες και βέβαια gadgets, όλα αυτά μαζί με μια bonus κορυφαία επιστημονική στιγμή της δεκαετίας που φεύγει.

Η εξέλιξη είναι συνώνυμο της τεχνολογίας, κάτι που ισχύει σε υπερθετικό βαθμό τα τελευταία χρόνια, αφού τα βήματα που γίνονται είναι αλματώδη. Το gadget του σήμερα είναι η «μπακατέλα» του αύριο και η εφαρμογή του χτες το ανέκδοτο του σήμερα, σε έναν κόσμο που στην καθημερινότητά του (εργασία, διασκέδαση, επικοινωνία, πληροφόρηση, κοινωνική δραστηριότητα, αναζήτηση και ενημέρωση) εξαρτάται όλο και περισσότερο από τις νέες τεχνολογίες.

Τα προϊόντα, οι προτάσεις και οι δυνατότητες είναι αμέτρητες και καλύπτουν κάθε πιθανή ανάγκη του καταναλωτή. Το ΜΕΝ 24 ξεχωρίζει τις σημαντικότερες καινοτομίες που πρωτοπαρουσιάστηκαν μέσα στην τελευταία δεκαετία και επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο ζωής του σύγχρονου ανθρώπου. Αυτές τις τεχνολογικές αλλαγές, προσθήκες και εξελίξεις που με την χρήση και την εφαρμογή τους διαμόρφωσαν και καθόρισαν την πορεία της πιο tech περιόδου της ιστορίας στην αρχή του 21ου αιώνα.

1. Η εξάπλωση του DSL – Broadband Internet access (2000)

Το ανεξάρτητο ίντερνετ

Το DSL σημαίνει Digital Subscriber Line (Ψηφιακή συνδρομητική Γραμμή) και είναι μια ομάδα τεχνολογιών που παρέχουν μετάδοση δεδομένων πάνω από τα παραδοσιακά τηλεφωνικά καλώδια. Η πιο δημοφιλής από αυτές είναι το ADSL (όπου το επιπλέον «Α» σημαίνει Ασύμμετρη), που πετυχαίνει υψηλότερους ρυθμούς μεταφοράς από τα παραδοσιακά modem. Το καλώδιο που συνδέει κάθε σπίτι με το τοπικό τηλεφωνικό κέντρο, έχει πολύ περισσότερες δυνατότητες από την υποστήριξη της απλής τηλεφωνίας. Έτσι, χρησιμοποιώντας το αναξιοποίητο (από την τηλεφωνία) τμήμα του καλωδίου, επιτυγχάνονται υψηλές ταχύτητες μετάδοσης δεδομένων.

Τα πλεονεκτήματα είναι κυρίως δυο: Πρώτον, τηλέφωνο και ίντερνετ μπορούν να λειτουργούν ταυτόχρονα και ανεξάρτητα το ένα από το άλλο (επειδή χρησιμοποιούν διαφορετικό φάσμα συχνοτήτων στην τηλεφωνική γραμμή) και δεύτερον, η σύνδεση είναι μόνιμη και διαθέσιμη ανά πάσα στιγμή (always on).

2. USB Flash drive (2000)

Το τέλος του Floppy disc

Οι μνήμες USB αντικατέστησαν την τελευταία δεκαετία τις δισκέτες και είναι πλέον οι πιο διαδεδομένες συσκευές αποθήκευσης και μεταφοράς δεδομένων. Είναι συνήθως φορητές, πολύ μικρότερες από το Floppy Disc, έχουν ενσωματωμένη μια θύρα USB και η χωρητικότητά τους κυμαίνεται από 64 MB μέχρι 128 GB, με συνεχείς βελτιώσεις στο μέγεθος και την τιμή ανά Gigabyte. Χρησιμοποιούν την τεχνολογία USB mass storage (μαζική αποθήκευση) που υποστηρίζεται από σύγχρονα λειτουργικά συστήματα όπως τα Windows, το Mac OS X και το Linux. Αποτελούνται από μια πλακέτα τυπωμένου κυκλώματος, που προστατεύεται μέσα σε μια μεταλλική, πλαστική ή άλλου υλικού θήκη, αρκετά γερή ώστε να μεταφέρεται στην τσέπη ή ως μπρελόκ. Οι περισσότερες μνήμες USB χρησιμοποιούν κεφαλή τύπου-Α, κατάλληλη για τη σύνδεση σε υπολογιστή.

Η Trek Technology (από τη Σιγκαπούρη) και η IBM ήταν οι πρώτες εταιρίες που κυκλοφόρησαν USB flash drives στην αγορά το 2000, με αρχική δυνατότητα αποθήκευσης 8 ΜΒ, πέντε φορές δηλαδή περισσότερη από μια δισκέτα. Σήμερα οι περισσότερες μνήμες USB διαθέτουν υποστήριξη USB έκδοσης 2.0 και μπορούν να κάνουν μεταφορά δεδομένων γρηγορότερα από ένα οπτικό δίσκο, ενώ αποθηκεύουν μεγαλύτερη ποσότητα στοιχείων σε πολύ λιγότερο χρόνο.

3. iPod (2001)

Το Jukebox τσέπης

Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2001 και είναι το απόλυτο gadget των 00’s. Η πρώτη του έκδοση κόστιζε 399 δολάρια και είχε χωρητικότητα 5 GB. Η τσουχτερή του τιμή σχολιάστηκε αρνητικά, αλλά οι πωλήσεις του δεν επηρεάστηκαν καθόλου, αφού η δυνατότητα μιας τεράστιας φορητής δισκοθήκης σε μέγεθος μικρότερο ενός πακέτου τσιγάρων, γοήτευσε αμέσως τους μουσικόφιλους όλου του κόσμου που έσπευσαν να το κάνουν δικό τους. Η χρήση του ήταν εύκολη και πρωτοποριακή, βασισμένη σε έναν περιστρεφόμενο δίσκο (scroll wheel) και τέσσερα κουμπιά, ενώ το μέσο αποθήκευσης των τραγουδιών ήταν ένας σκληρός δίσκος. Τα επόμενα χρόνια κυκλοφόρησαν πιο εξελιγμένες και ελαφριές συσκευές, με ακόμα μεγαλύτερη χωρητικότητα, ενώ δημιουργήθηκε και το iPod nano, μισό σχεδόν σε μέγεθος από το κανονικό.

Το iPod μπορεί να συνδεθεί με υπολογιστή και χρησιμεύει ως χώρος αποθήκευσης δεδομένων, ενώ αναπαράγει έναν τεράστιο αριθμό διαφορετικών αρχείων ήχου και εικόνας. Σήμερα, στα 5ης γενιάς iPod, η χωρητικότητα φτάνει τα 80 GB, ενώ οι εφαρμογές και τα αξεσουάρ που το συνοδεύουν είναι αμέτρητα. Οι βελτιώσεις είναι συνεχείς και πλέον έχει ενσωματωθεί και στο iPhone. Το iPod έχει γράψει τη δική του ιστορία σε απόδοση, εμφάνιση και δυνατότητες διαφορετικών εφαρμογών, είναι μακράν το πρώτο σε πωλήσεις MP3 player παγκοσμίως και κατέχει το 76% των πωλήσεων στις ΗΠΑ. Υπολογίζεται ότι στα 8 χρόνια της κυκλοφορίας του, έχουν πουληθεί πάνω από 60 εκατομμύρια iPod σε όλο τον κόσμο.

4. Wikipedia (2001)

Η ταχύτερη γνώση

Η Wikipedia (Βικιπαίδεια στα ελληνικά) είναι η μεγαλύτερη διεθνής διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια. Γράφεται και ανανεώνεται από εθελοντές με το ειδικό λογισμικό wiki, πράγμα που σημαίνει ότι ο οποιοσδήποτε μπορεί να προσθέσει ή να αλλάξει άρθρα. Ιδρύθηκε το 2001 στις ΗΠΑ από τους Jimmy Wales και Larry Sanger και σήμερα διοικείται από το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα Wikimedia Foundation. Η αγγλική Wikipedia – η πλουσιότερη όλων σε όγκο – περιλαμβάνει περισσότερα από 2.5 εκατομμύρια άρθρα και στόχος είναι – σύμφωνα με τον Wales – να επιτύχει μια ίση ή και καλύτερη ποιότητα σε σχέση με την Britannica και κάποια στιγμή να εκτυπωθεί. Το γεγονός ότι δεν υπάρχει έλεγχος στις πηγές και τους συγγραφείς της, έχει προκαλέσει αρνητικά σχόλια κατ’ επανάληψη, όμως η δημοτικότητά της συνεχώς ανεβαίνει, όχι μόνο λόγω της ποικιλίας των θεμάτων, αλλά και της ταχύτητας με την οποία ανανεώνονται τα άρθρα της με κάθε καινούργια πληροφορία.

5. Social Network Service (2002)

Η διαδικτυακή επαφή

Ο όρος Social Networking περικλείει το δίκτυο όλων εκείνων των ιστοσελίδων, στις οποίες ο καθένας μπορεί να δημιουργήσει το δικό του προφίλ και να έρθει σε εικονική επαφή με άλλους ανθρώπους της ιστοσελίδας, επικοινωνώντας με διάφορους τρόπους: Μπορεί να μιλήσει, να ανταλλάξει απόψεις και θέσεις, να μοιραστεί πληροφορίες, φωτογραφίες και δημιουργίες, να παίξει παιχνίδια, να γνωρίσει κόσμο, να συζητήσει ζωντανά (messenger & chat) και γενικότερα να αναπτύξει οποιουδήποτε είδους κοινωνική δραστηριότητα, πάντα μέσω του διαδικτύου.

Η αρχή έγινε από το Friendster το 2002, όμως το μεγάλο «μπαμ» έκανε ένα χρόνο αργότερα το MySpace που αναπτύχθηκε ραγδαία και μέσα σε δυο χρόνια έφτασε να έχει περισσότερα χτυπήματα ακόμα και από το Google. Το 2005 εμφανίστηκε το Facebook, το οποίο ενσωματώνοντας μια σειρά από καινούργιες εφαρμογές, κατάφερε πριν ένα χρόνο (2008) να ξεπεράσει το MySpace. Σήμερα υπάρχουν πολλές ιστοσελίδες Social Network σε όλο τον κόσμο, με κυριότερες το Facebook και το Twitter (πρώτες παγκοσμίως αυτή τη στιγμή), το MySpace και το LinkedIn (κυρίως στη Βόρεια Αμερική), το Hi5, το Tuenti, το Badoo και το Skyrock στην Ευρώπη.

6. P2P File Sharing – BitTorrent (2002)

Torrent killed… the video club

Τον Ιούνιο του 1999 ο Shawn Fanning ίδρυσε στη Βοστόνη τον Napster, μια υπηρεσία ανταλλαγής αρχείων στο internet. Η τεχνολογία του επέτρεπε στους χρήστες να ανταλλάσσουν μουσικά MP3 files, παραβιάζοντας για πρώτη φορά τόσο ανοιχτά τα καλλιτεχνικά πνευματικά δικαιώματα. Ο Napster ανέστειλε το 2001 τη λειτουργία του λόγω συνεχών δικαστικών διώξεων, όμως άνοιξε το δρόμο σε πιο εξελιγμένα πρωτόκολλα ανταλλαγής αρχείων, όπως τα torrents.

Με τη συγκεκριμένη τεχνολογία που εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2002, τα αρχεία δεν αποθηκεύονται σε κάποιον server, αλλά τα έχει κάθε χρήστης στο PC του. Έτσι, όταν κάποιος κατεβάζει δεδομένα με torrent, μαζεύονται διάφορα «κομμάτια» των δεδομένων από όλους τους χρήστες. Το ποιοι χρήστες έχουν τα αρχεία (ή έστω κάποιο μέρος τους), το μαθαίνει κανείς από έναν server που ονομάζεται tracker. Ο ρόλος του tracker σταματά εκεί, δηλαδή στην ανακοίνωση του ποιοι είναι οι χρήστες που έχουν τα δεδομένα που ψάχνουμε. Όλες οι παραπάνω πληροφορίες (που θα βρούμε τον tracker, από πόσα αρχεία αποτελούνται τα δεδομένα που ψάχνουμε κλπ) υπάρχουν μέσα σε ένα torrent αρχείο, το οποίο κατεβάζουμε αρχικά για να ξεκινήσει η όλη διαδικασία.

Το BitTorrent είναι το πιο διαδεδομένο Peer to Peer (P2P) πρωτόκολλο ανταλλαγής αρχείων και υπολογίζεται ότι καλύπτει το 27-55% της συνολικής κυκλοφορίας αρχείων στο internet. Οι μεγαλύτερες μηχανής αναζήτησης torrents στο διαδίκτυο είναι η Pirate Bay (2003) και η isoHunt (2003), ενώ τον Νοέμβριο του 2009 έκλεισε λόγω νομικών προβλημάτων ένας από τους μεγαλύτερους trackers παγκοσμίως, η Mininova (2005).

7. Google (2004)

Γκουγκλάρω, άρα υπάρχω

Πρόκειται για την μεγαλύτερη εταιρεία διαδικτυακών υπηρεσιών στον κόσμο και την νούμερο 1 μηχανή αναζήτησης στο internet. Ιδρύθηκε το 1998 από δυο φοιτητές του αμερικανικού Πανεπιστήμιου Stanford, τους Sergey Brin και Lawrence Page και διατέθηκε ελεύθερα στο κοινό το 2004. Στόχος της είναι η οργάνωση και διάθεση όλων των υπαρκτών πληροφοριών. Η λέξη Google προήλθε από τον μαθηματικό όρο Googol (που σημαίνει τον αριθμό 1 με 100 μηδενικά) και είναι πλέον τόσο δημοφιλής, ώστε το ρήμα «γκουγκλάρω» να είναι συνώνυμο του «αναζητώ». Βρίσκεται στην κορυφή του καταλόγου Alexa 500 Top Sites και από το 2007 θεωρείται η διασημότερη εταιρία της υφηλίου παίρνοντας τα σκήπτρα από την Microsoft Corp.

8. YouΤube & Daily Motion (2005)

Broadcast yourself

To YouTube είναι o δημοφιλέστερος διαδικτυακός τόπος, ο οποίος επιτρέπει την αποθήκευση, αναζήτηση και αναπαραγωγή ψηφιακών ταινιών. Δημιουργήθηκε το Φεβρουάριο του 2005 από τρεις πρώην υπαλλήλους της PayPal και τον Οκτώβριο του 2006 αγοράστηκε από την Google έναντι 1.65 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ένα μήνα αργότερα το YouTube χαρακτηρίστηκε από το περιοδικό «TIME» ως «η εφεύρεση του 2006». Οι χρήστες έχουν ελεύθερη πρόσβαση και μπορούν να βλέπουν τις αποθηκευμένες ταινίες, ενώ τα εγγεγραμμένα μέλη μπορούν να αποθηκεύουν απεριόριστο αριθμό βίντεο με χρονικό όριο δέκα λεπτά το καθένα.

Η ευρωπαϊκή απάντηση στο YouTube είναι το Dailymotion που ιδρύθηκε στη Γαλλία ένα μήνα νωρίτερα, τον Ιανουάριο του 2005. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ανεξάρτητο video hosting website στον κόσμο και σύμφωνα με το Comscore βρίσκεται στην 36η θέση παγκοσμίως.

9. Mobile computing – Apple iPhone (2007)

Το απόλυτο gadget

Ο όρος Mobile Computing αναφέρεται στη δυνατότητα της χρήσης τεχνολογίας τη στιγμή που βρισκόμαστε σε κίνηση. Δεν πρέπει να τον συγχέουμε με τη χρήση φορητών υπολογιστών, γιατί και αυτούς μπορούμε μεν να τους μεταφέρουμε μαζί μας, αλλά δεν γίνεται να τους χειριστούμε ευρισκόμενοι σε κίνηση. Εδώ έχουμε να κάνουμε με πλατφόρμες που μέχρι πρόσφατα ήταν συμβατές μόνο με υπολογιστές, αλλά πλέον παρέχονται και σε κινητά τηλέφωνα, τα λεγόμενα smartphones. Πρόκειται για φορητές συσκευές πολυμέσων (multimedia) με εξελιγμένες εφαρμογές και ασύρματη πρόσβαση στο διαδίκτυο.

Οι πρώτες εταιρίες που κατασκεύασαν smartphones ήταν η φινλανδική NOKIA και η καναδέζικη RIM με το πασίγνωστο BlackBerry (2002). Όμως η πραγματική επανάσταση ήρθε με το iPhone της Apple, το οποίο κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ το καλοκαίρι του 2007. Με όλες σχεδόν τις λειτουργίες να εκτελούνται μέσω της οθόνης αφής, ένα υπερσύγχρονο μενού και άπειρες εφαρμογές, το iPhone (που λειτουργεί και ως εξελιγμένο iPod touch) θεωρείται ήδη το απόλυτο gadget, καλύπτοντας μέσα σε μόνο δυο χρόνια πάνω από το 15% της παγκόσμιας αγοράς. Το περιοδικό TIME το χαρακτήρισε ως την ανακάλυψη της χρονιάς για το 2007. Το καλοκαίρι του 2009 κυκλοφόρησε το τρίτης γενιάς iPhone 3GS, ενώ μην ξεχνάτε ότι από τις 20 Δεκεμβρίου 2009 είναι πλέον διαθέσιμη και η SPORT24 iPhone Application!!!

10. Η απόδειξη της Εικασίας του Πουανκαρέ (2002)

Όταν ο Πέρελμαν κούφανε το «σύμπαν»

Ψάχνοντας να βρω τις τεχνολογικές καινοτομίες της τελευταίας δεκαετίας, απευθύνθηκα σε διάφορους συνάδελφους μέσα στο site, που οπωσδήποτε γνωρίζουν τα συγκεκριμένα θέματα πολύ καλύτερα από μένα. Για να κλείσω τον κατάλογο, θα μου επιτρέψετε να συμπεριλάβω τιμής ένεκεν και μια κορυφαία επιστημονική στιγμή της δεκαετίας. Την πληροφορία μου την έδωσε ο αρχι-προγραμματιστής του «24». Αφού μου αράδιασε – με περισπούδαστο και σοβαρό ύφος – τα σημαντικότερα τεχνολογικά, κατά τη γνώμη του, επιτεύγματα της δεκαετίας, ολοκλήρωσε την περιεκτική του παρουσίαση με το πλέον «κουλό»:

«Αποδείχτηκε», μου είπε, «η Εικασία του Πουανκαρέ». Φαντάζεστε βέβαια ποια ήταν η πρώτη φράση που σκέφτηκα, αλλά είπα να του δώσω μια ευκαιρία. «Έλα ρε» του απάντησα, «μιλάς σοβαρά;». Αγνοώντας επιδεικτικά την ειρωνεία, συνέχισε: «Η Εικασία του Πουανκαρέ ήταν ένα από τα μεγαλύτερα μαθηματικά προβλήματα του περασμένου αιώνα και παρέμενε άλυτο από το 1904, μέχρι που το 2002 ένας Ρώσος μαθηματικός, ο Πέρελμαν, το απέδειξε και κούφανε το σύμπαν!»

Ψάχνοντας στο διαδίκτυο, ανακάλυψα τα εξής ενδιαφέροντα: Ο Ζιλ Ανρί Πουανκαρέ (1854-1912) ήταν ένας Γάλλος μαθηματικός, θεωρητικός φυσικός και φιλόσοφος της επιστήμης, ο οποίος εξέφρασε πρώτος τη βασική αρχή της «Θεωρίας του Χάους», ότι δηλαδή «μικρές διαφορές στις αρχικές συνθήκες προκαλούν μεγάλες διαφορές στο τελικό αποτέλεσμα». Το 1904 λοιπόν, ο Ζιλ Ανρί διατύπωσε την εικασία – που από τότε είναι γνωστή με το όνομά του – σχετικά με τα σχήματα που είναι δυνατόν να έχει το Σύμπαν. Σε απλά ελληνικά (!), πρόκειται για ένα κεντρικό ζήτημα στην τοπολογία και τη μελέτη των γεωμετρικών ιδιοτήτων των αντικειμένων που δεν αλλάζουν όταν τεντώνονται, διαστρεβλώνονται ή συρρικνώνονται.

Από τον 19ο αιώνα, οι μαθηματικοί ήξεραν ότι η σφαίρα είναι το μόνο δισδιάστατο αντικείμενο με αυτήν την ιδιότητα, αλλά ήταν αβέβαιοι για τα αντικείμενα με περισσότερες διαστάσεις. Η Εικασία Πουανκαρέ έλεγε ότι μια τρισδιάστατη σφαίρα είναι ο μόνος περιβαλλόμενος τρισδιάστατος χώρος χωρίς οπές (για περισσότερες πληροφορίες και ανάλυση, απευθυνθείτε στο http://www.physics4u.gr/news/2006/scnews2697.html γιατί εγώ ήδη πονοκεφάλιασα).

Στα δικά μας τώρα: Οι φωστήρες της μαθηματικής επιστήμης αδυνατούσαν για έναν περίπου αιώνα να αποδείξουν την Εικασία, μέχρι που ένας Ρώσος, ο Grigory Perelman, μετά από προσπάθειες 8 χρόνων, κατέληξε το 2002 σε μια απόδειξη 473 σελίδων, την οποία ταχυδρόμησε στον ιστοχώρο arXiv.org (πρόκειται για έναν κεντρικό υπολογιστή, στον οποίο ανεβάζουν οι ερευνητές τις εργασίες τους πριν τις υποβάλλουν σε επιστημονικά περιοδικά). Εκεί η εργασία του έγινε για τρία ολόκληρα χρόνια αντικείμενο μελέτης από τους συναδέλφους του, οι οποίοι δεν κατάφεραν να εντοπίσουν κάποιο λάθος.

Το κορυφαίο της ιστορίας είναι ότι τον Αύγουστο του 2006 ο Πέρελμαν έγινε ο πρώτος άνθρωπος που αρνήθηκε το Μετάλλιο Fields (το σημαντικότερο βραβείο στον χώρο των Μαθηματικών), ενώ περιφρόνησε και τη δωρεά ενός εκατομμυρίου δολαρίων του Ινστιτούτου Clay Mathematics, επειδή δεν θεωρούσε τους κριτές του άξιους να τον κρίνουν!!!

Πηγές: MEN 24, Wikipedia, apple.com, google.com, dailymotion.com, youtube.com, physics4u.gr, pastemagazine.com, tech.ca.msn.com