ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ

Ο ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΞΕΠΟΥΛΗΘΗΚΕ ΣΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ ΓΙΑ 220 ΕΚ ΕΥΡΩ, ΘΑΦΤΗΚΑΝ ΟΙ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ, ΥΠΟΥΡΓΟΙ “ΛΕΡΩΜΕΝΟΙ” ΣΤΙΣ ΜΙΖΕΣ- ΝΕΕΣ “ΒΟΜΒΕΣ” 15 ΜΕΡΕΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΑΠΟ “ΟΣΙΕΣ ΠΑΡΘΕΝΕΣ” ΤΟΥ ΕΝΟΧΟΥ ΠΑΣΟΚ

Ο Καστανίδης επιστρέφει στο κόμμα του Παπανδρέου στην εποχή της Δοκιμασίας

Ανάμεσα στις περίεργες μετακινήσεις και εντάξεις βουλευτών σε κόμματα που παρατηρήθηκαν με έκπληξη, ήταν και αυτή του Χάρη Καστανίδη.

Ο Χάρης Καστανίδης δήλωσε για τη συμμετοχή του στο κόμμα του Γ. Παπανδρέου:

«Συμμετέχω στο Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών με την πίστη ότι γίναμε όλοι σοφότεροι από τα λάθη του παρελθόντος και έχοντας βαθειά μέσα μου την ελπίδα ότι θα ανταποκριθούμε στην επιθυμία του ελληνικού λαού και της νέας γενιάς να επιστρέψει στον τόπο μας η αξιοπρέπεια και η πίστη στο μέλλον».

Ιδιαίτερα για την περίπτωσή του, αξίζει να διαβάσουμε ορισμένα αποσπάσματα από το βιβλίο του Χ. Καστανίδη «Η εποχή της Δοκιμασίας» Εκδόσεις Αλεξάνδρεια που κυκλοφόρησε πρόσφατα, το Μάρτιο 2014.

Στο βιβλίο του μπορεί κάποιος να ανακαλύψει αρκετά σημαντικά ζητήματα που αφορούν στη χώρα μας.

Προσπαθήσαμε να ενοποιήσουμε σε διάφορες ενότητες τα μέρη του βιβλίου που επιλέξαμε ως πιο ενδιαφέροντα με σκοπό να κατανοήσουμε καλύτερα το μήνυμα του βιβλίου.

Λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών

«Η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ εκλέγει τον Οκτώβριο του 2009 με την επαγγελία ενός προγράμματος ριζικά διαφορετικού από εκείνο που βρέθηκε να εφαρμόζει λίγους μήνες αργότερα, υπό την πίεση πρωτόγνωρων συνθηκών. Λανθασμένες αποφάσεις και χειρισμοί της νεοεκλεγείσας κυβέρνησης και προκλητικές σκοπιμότητες εξωγενών παραγόντων, δεν αλλάζουν καθόλου την απλή αυτή αλήθεια. Ανάμεσα στην εντολή του ελληνικού λαού και στην ασκούμενη πολιτική μεσολαβούσε χάσμα αγεφύρωτο, το οποίο κανείς δεν είχε το δικαίωμα να προσπεράσει είτε επικαλούμενος έκτακτη ανάγκη είτε ερμηνεύοντας το εθνικό συμφέρον με την ελαστικότητα που συνήθως επιδεικνύουν όσοι αυθαιρετούν. Ο δημοκρατικός κανόνας και η πολιτική υπευθυνότητα αξιώνουν σεβασμό της πολιτικής εντολής. Η υπέρβαση των ορίων της εντολής απαιτεί νέα έγκριση από το εκλογικό σώμα, ειδάλλως ακυρώνεται η αρχή της εμπιστοσύνης, η πιο ουσιαστική ίσως αρχή στη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών. Με τις σκέψεις αυτές κατά νου, αποφάσισα να θέσω δημόσια ζήτημα εκλογών. Έκανα το πρώτο βήμα στις 3 Ιουλίου του 2010…

…Ήταν προφανές ότι ένας προσεκτικός δημοσιογράφος θα ζητούσε να μάθει αν οι σκέψεις για εκλογές, που μου απέδιδε το ρεπορτάζ στην αρχή της εβδομάδας, είχαν βάση. Δεν άφησα καμιά αμφιβολία. «Η πολιτική της Κυβέρνησης στερείται δημοκρατικής νομιμοποίησης». Υπογράμμισα ότι άλλη εντολή έλαβε και διαφορετική πολιτική ασκεί, μέσα σε έκτακτες συνθήκες. Συμπλήρωσα ότι τα μέτρα που εφαρμόζει η κυβέρνηση είναι εκτός του ιδεολογικού πλαισίου ενός κόμματος του δημοκρατικού σοσιαλισμού, παρότι κρίνονται αναγκαία για τη διάσωση της χώρας. Επισημαίνοντας την ανάγκη μιας νέας δημοκρατικής νομιμοποίησης των αποφάσεων που θα δεσμεύουν την πορεία της χώρας, πρόσθεσα με μιαν ανεπαίσθητη διακύμανση στη φωνή: «Ίσως η χώρα σωθεί από την προσπάθεια της κυβέρνησης, όμως για τα επόμενα τριάντα χρόνια δεν θα υπάρχει Κεντροαριστερά».

… Χρειάστηκε να περάσουν πέντε ημέρες για να ανακοινώσει ο Γ. Πεταλωτής, στις 14 Ιουλίου, ότι δεν τίθεται θέμα εκλογών. Μεταξύ των υπουργών και των κεντρικών στελεχών του κόμματος δεν βρήκα ούτε έναν υποστηρικτή της άποψής μου, αντιθέτως, άνθρωποι κοντά στον πρωθυπουργό διοχέτευαν προς τον τύπο εχθρικά σχόλια για τη στάση μου.

Υπόθεση Σημίτη – Μαντέλη

… προσηλωμένος στις ιδέες μου, ποτέ δεν τις απαρνήθηκα ούτε παραιτήθηκα από την υπεράσπισή τους. Το 1988, νεαρός υφυπουργός Παιδείας, δεν προσήλθα σε εκδήλωση στην οποία είχα οριστεί ομιλητής, εξηγώντας με επιστολή μου ότι δεν προτίθεμαι να εκπροσωπώ το ΠΑΣΟΚ μέχρις ότου λάβει γενναίες αποφάσεις κάθαρσης σχετικά με την υπόθεση Κοσκωτά. Ο Ανδρέας Παπανδρέου, με συνοπτικές διαδικασίες, ανακοίνωσε την απομάκρυνσή μου από την κυβέρνηση. Ο ιστορικός ηγέτης της δημοκρατικής παράταξης αποφάσισε το 1992 τη διαγραφή μου από το ΠΑΣΟΚ, επειδή θεώρησε ότι έθεσα θέμα διαδοχής του σε ραδιοφωνική συνέντευξη. Η σθεναρή διαφωνία της πλειοψηφίας του Εκτελεστικού Γραφείου, οδήγησε τον Παπανδρέου στον πρώτο του εσωκομματικό συμβιβασμό: Δήλωσε ότι δεν ανήκω στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ, αλλά παρέμενα μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κινήματος! Το 1997, μετά από μια θυελλώδη σύγκρουση με τον πρωθυπουργό Κ. Σημίτη για τα θέματα διαφάνειας στις προμήθειες και τα έργα του Δημοσίου, υπέβαλα την παραίτησή μου από τη θέση του υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών. Είχα εμμείνει στην προεκλογική μας δέσμευση να δημιουργηθεί ανεξάρτητη Αρχή για την αντικειμενική και διάφανη διαχείριση των συμβάσεων προμηθειών και έργων, αλλά ο Κ. Σημίτης υπαναχώρησε. Μετά την παραίτησή μου, όρισε διάδοχό μου τον Τ. Μαντέλη.

Γερμανικές Επανορθώσεις

… Στις 3 Δεκεμβρίου του 2010 ανακοίνωσα στη Βουλή, απαντώντας σε ερώτηση βουλευτών της αντιπολίτευσης, ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης αναζητά την ορθή νομική βάση για να παρέμβει η Ελλάδα επιτυχώς υπέρ των θυμάτων της σφαγής τυ Διστόμου στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, όπου εκκρεμούσε προσφυγή της Γερμανίας κατά της Ιταλίας. Στις 14 Ιανουαρίου 2011 έληγε η προθεσμία για την υποβολή του αιτήματος προσφυγής. Τα ιταλικά δικαστήρια όλων των βαθμίδων είχαν δεχθεί ότι η απόφαση του πρωτοδικείου Λιβαδειάς, η οποία επιδίκασε αποζημιώσεις υπέρ των θυμάτων του Διστόμου, μπορούσε να εκτελεστεί σε βάρος της περιουσίας του γερμανικού Δημοσίου που βρισκόταν επί Ιταλικού εδάφους. Η υπόθεση ήχθη στο πρωτοδικείο Φλωρεντίας με πρωτοβουλία του Ι. Σταμούλη, ανθρώπου που με περισσή πίστη έδωσε τη μάχη υπέρ των δικαίων του Διστόμου μέχρι το θάνατό του, επειδή στην Ελλάδα παρέμενε ανεκτέλεστη η απόφαση του δικαστηρίου της Λιβαδειάς. Κατά της Ιταλίας και των αποφάσεων της ιταλικής Δικαιοσύνης προσέφυγε η Γερμανία στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, επικαλούμενη το δικαίωμα ετεροδικίας, ζητώντας ουσιαστικά ένα είδος ασυλίας του διεθνούς δικαίου για την περιουσία της επί ξένου εδάφους. Θα παρενέβαινε η Ελλάδα σε αυτή τη διαφορά υπέρ των δικαίων των πολιτών της; Τα μάτια πολλών ήταν στραμμένα προς την ελληνική κυβέρνηση, με βλέμμα καχύποπτο, γιατί η «μητέρα-πατρίς» σε όλη τη μεταπολεμική περίοδο δεν έδειξε ιδιαίτερο ζήλο για τη διεκδίκηση των γερμανικών επανορθώσεων, υπολογίζοντας πάντοτε σκοπιμότητες των διεθνών ή των διμερών διπλωματικών της σχέσεων.

… Στο τέλος Δεκεμβρίου του 2010 και ενώ οι προθεσμίες για την άσκηση του δικαιώματός μας πίεζαν αφόρητα, ανέλαβα πρωτοβουλία ώστε να ληφθεί η τελική απόφαση από τον πρωθυπουργό. Μαζί με το Χ. Παμπούκη και τον Δ. Δρούτσα εκθέσαμε όλα τα δεδομένα και τις απόψεις. Ο Παπανδρέου δεν δίστασε. Τάχθηκε υπέρ της παρέμβασης της χώρας στο Διεθνές Δικαστήριο.

… Παρά την ορθή και αξιοπρεπή αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης, εξακολουθούσα να είμαι ανήσυχος. Γνώριζα ότι τα περισσότερα ηγετικά στελέχη διέθεταν ακόμη απόθεμα της πατριωτικής μνήμης που διαμόρφωσε η μεγάλη δημοκρατική παράταξη. Τι θα συνέβαινε όμως αργότερα υπό την πίεση και τον εκβιασμό της επόμενης δανειακής δόσης; Τα γεγονότα που ακολούθησαν επιβεβαίωσαν τους φόβους μου, όχι μόνο για τη συρρικνούμενη κυβερνητική πλευρά, αλλά και για του δεξιούς «επαναστάτες» της αντιμνημονιακής ρητορείας, που σε μια νύχτα μετατράπηκαν σε κυβερνητικούς μνημονιακούς ολετήρες της κοινωνίας, της οικονομίας και της ανθρώπινης απαντοχής.

Υπόθεση Siemens – ο κρίσιμος ρόλος του Ευαγ. Βενιζέλου στην υπόθεση αυτή

… Η αντιμετώπιση της Siemens από το ελληνικό Δημόσιο υπήρξε χαρακτηριστική περίπτωση μιας υπόθεσης, στην οποία συναντήθηκαν οι παθογένειες του πολιτικού συστήματος, η αδύναμη θέση του δανειζόμενου και η φοβισμένη συμπεριφορά ενός τμήματος του πολιτικού προσωπικού. Τον Φεβρουάριο του 2011 συγκροτήθηκε ολιγομελής ομάδα υπουργών, με σκοπό να συντονίσει όλες τις πιθανές πολιτικές αι νομικές πρωτοβουλίες, ώστε να ικανοποιηθούν όλες οι αξιώσεις του ελληνικού Δημοσίου, για τις ζημίες που υπέστη από τη σκανδαλώδη συμπεριφορά της Siemens στον τομέα των προμηθειών και των έργων. Είχαν ήδη αποκαλυφθεί πολλά για τα μυστικά ταμεία της εταιρείας, από τα οποία δωροδοκούσε κρατικούς και πολιτικούς αξιωματούχους από τη Νιγηρία μέχρι τις ΗΠΑ και φυσικά στην Ελλάδα. Οι γερμανικοί κολοσσοί είχαν αναδειχθεί οι πρωταθλητές της διαφθοράς παγκοσμίως. Στην Ελλάδα δεν υπήρχε προβληματική δημόσια σύμβαση ή πράξη διαφθοράς που να μην κρύβεται από πίσω τους μια γερμανική εταιρεία. Η Siemens αποτελούσε την αιχμή, την πρωτοπορία των βρώμικων πρακτικών. Η προτεσταντική ηθική αφορούσε τους απλούς Γερμανούς πολίτες, όχι το σύμπλεγμα της γερμανικής βιομηχανίας, που μέσα σε λίγες δεκαετίες διένυσε πολύ εύκολα τη διαδρομή από το ναζισμό στον εκμαυλισμό των διεθνών οικονομικών σχέσεων. Στην Ελλάδα οι Γερμανοί δημιούργησαν παράδοση στην εξαγορά συνεργατών, από τους προσκυνημένους της κατοχής μέχρι τους «λαδωμένους» της σύγχρονης πολιτικής. Η ελληνική δημόσια σκηνή έπρεπε να ξεπλυθεί από τη ντροπή. Αυτό ήταν το έργο της επιτροπής των υπουργών, στην οποία μετείχαν ο υπουργός Επικρατείας Χ. Παμπούκης, ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου, ο υπουργός Ανταγωνιστικότητας Μ. Χρυσοχοΐδης και ο υπουργός Δικαιοσύνης. Ο Χ. Παμπούκης ανέλαβε την επικοινωνία με τη διοίκηση της γερμανικής εταιρείας, διερευνώντας την πιθανότητα εξωδικαστικής λύσης. Ο Γ. Παπακωνσταντίνου έπρεπε να συνεννοηθεί με το Νομικό Σύμβουλο του Κράτους για κάθε τι σχετικό με τις αγωγές αποζημίωσης του ελληνικού Δημοσίου. Ο Μ. Χρυσοχοΐδης ανέθεσε στον υφυπουργό του, Ντ. Ρόβλια, να βοηθήσει σε νομικά ζητήματα των δημοσίων συμβάσεων.

Προχώρησα γρήγορα σε ενέργειες της δικής μου αρμοδιότητας. Ζήτησα να επανελεγχθούν όλες οι εκκρεμείς συμβάσεις της Siemens με το ελληνικό Δημόσιο, δηλαδή οι συμβάσεις για προμήθειες και έργα που δεν είχαν ακόμα υπογραφεί. Για να γίνει ο επανέλεγχος των συμβάσεων με όλες τις θεσμικές εγγυήσεις διαφάνειας, ετοίμασα ειδική διάταξη νόμου, την οποία ψήφισε η Βουλή μαζί με το νόμο 3932, που αφορούσε τη σύσταση Αρχής για την καταπολέμηση του βρώμικου χρήματος. Η διάταξη προέβλεπε τη δημιουργία ειδικού τμήματος μείζονος σύνθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου, συγκροτούμενο από τον πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και από τους έξι αρχαιότερους συμβούλους του. Αυτό το τμήμα με τη μείζονα σύνθεση ανέλαβε τον εξονυχιστικό προσυμβατικό έλεγχο όλων των μη υπογεγραμμένων συμβάσεων της Siemens με το ελληνικό Δημόσιο. Από εκείνη τη στιγμή, ο προσυμβατικός έλεγχος όλων ανεξαιρέτως των συμβάσεων διενεργείτο από τρεις διαφορετικούς σχηματισμούς του Ελεγκτικού συνεδρίου: Κλιμάκιο, Τμήμα πενταμελούς σύνθεσης, Τμήμα μείζονος σύνθεσης.

Τον Απρίλιο του 2011, λίγο πριν από το Πάσχα, μετά από επίπονη νομική προσπάθεια, διαμορφώσαμε, με τους συνεργάτες μου στο υπουργείο Δικαιοσύνης, την κατάλληλη νομική βάση για να επιβληθούν τα προβλεπόμενα από την ελληνική νομοθεσία πρόστιμα στη Siemens. Με έγγραφό μου κάλεσα σε απολογία τους εκπροσώπους της Siemens, απαραίτητη προϋπόθεση για την επιβολή διοικητικών προστίμων, και ζήτησα να παράσχουν εξηγήσεις για όσα η γερμανική –και όχι η ελληνική– δικαιοσύνη κατηγορούσε την εταιρεία τους. Αφού ολοκληρώθηκε το δικονομικό μέρος, ακολούθησε νέα κοπιαστική προσπάθεια να προσδιοριστεί το ύψος του επιτρεπόμενου προστίμου, μιας και συσχετιζόταν με το πλήθος των αμαρτωλών συμβάσεων που έπρεπε να συγκεντρώσουμε από το σύνολο των υπουργείων. Στα μέσα Ιουνίου, η απόφαση για την επιβολή προστίμου στη Siemens, ύψους 220 εκατ. Ευρώ, ήταν έτοιμη προς υπογραφή. Η επιβολή προστίμου ήταν εντελώς ανεξάρτητη από τη διεκδίκηση αποζημιώσεων. Ο Παπανδρέου ανακοινώνει ανασχηματισμό και μετακινούμαι στο υπουργείο Εσωτερικών. Στην τελετή παράδοσης και παραλαβής του υπουργείου Δικαιοσύνης, στις 17 Ιουνίου 2011, παρέδωσα στο διάδοχό μου Μιλτιάδη Παπαϊωάννου το έγγραφο της απόφασης και, μπροστά στους δημοσιογράφους, ανάμεσα σε άλλα φιλόφρονα λόγια, τον καλοτύχισα, γιατί θα υπέγραφε την πρώτη ουσιαστικά καθαρτήρια απόφαση σε βάρος της Siemens.

Στον χρόνο που ακολούθησε, ο αέρας άλλαξε φορά, τα πνεύματα γίνανε συγκαταβατικά.

Το πρόστιμο δεν επιβλήθηκε ποτέ. Όπως δήλωσε κάποια στιγμή ο Μ. Παπαϊωάννου, η επιβολή προστίμου θα ακύρωνε οποιοδήποτε εξωδικαστικό συμβιβασμό με τη Siemens. Αλλά και οι αποζημιώσεις δεν διεκδικήθηκαν ποτέ. Καμιά άλλη νομική ή διοικητική διαδικασία δεν ολοκληρώθηκε. Ο Β. Βενιζέλος, υπουργός Οικονομικών στην τελευταία κυβέρνηση Παπανδρέου και στην κυβέρνηση Παπαδήμου, συνέχισε, αντί του Χ. Παμπούκη, τις διαπραγματεύσεις με τη διοίκηση της Siemens. Μετά την πτώση της κυβέρνησης Παπανδρέου, παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο της 12ης Μαρτίου 2012 το σχέδιο συμφωνίας που είχε συνεννοηθεί με τη Siemens. Η κυβέρνηση Παπαδήμου αποδέχθηκε τη συμφωνία. Λίγο πιο ύστερα, ο εξωδικαστικός συμβιβασμός με τη Siemens ψηφίστηκε από τη Βουλή των Ελλήνων. Η γερμανική εταιρεία περνούσε άβρεκτη το ποτάμι, θα συνεισέφερε μάλιστα και λίγα χρήματα σε ελληνικές δημόσιες επιχειρήσεις, για να ετοιμάσουν προγράμματα κατά της διαφθοράς! Ήταν Μάρτιος του 2012 και είχε συντελεστεί ο εξευτελισμός της ελληνικής κυβέρνησης και η ταπείνωση του ελληνικού Δημοσίου.

Διαγραφή Καστανίδη από Παπανδρέου

… Προϊόντος του χρόνου, η ένταση στο Σύνταγμα κορυφωνόταν. Το συγκεντρωμένο πλήθος ήταν μεγάλο και το τρίγωνο Βουλής, Μεγάρου Μαξίμου και Προεδρικού Μεγάρου βρισκόταν σε κατάσταση πολιορκίας. Αιφνιδιαστικά, λίγο μετά τις 3 το μεσημέρι, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης άρχισαν να μεταδίδουν πληροφορίες ότι ο πρωθυπουργός, κατά τη συνομιλία του με τον Α. Σαμαρά, δέχθηκε να παραιτηθεί για να διευκολύνει τον σχηματισμό κυβέρνησης σωτηρίας, χωρίς τη συμμετοχή του ίδιου. Στην πρόταση εθνικής συνεννόησης που απηύθυνε ο Παπανδρέου στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο Σαμαράς έθεσε όρο την παραίτηση του εκλεγμένου πρωθυπουργού και την επιλογή άλλου, κοινής αποδοχής. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας έθεσε ως πρόσθετο όρο τη διενέργεια εκλογών σε ένα χρονικό ορίζοντα τριών-τεσσάρων μηνών μετά το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης. Παρακολούθησα να εξαπολύεται η είδηση και δεν πίστευα στα αυτιά μου! Έμεινα εμβρόντητος από την απρόσμενη τροπή των πραγμάτων. Προσπάθησα να επικοινωνήσω με τον Παπανδρέου, αλλά μάταια. Δεν σήκωνε ούτε το πορτοκαλί τηλέφωνο.

Όλα αυτά δεν ήταν παρά ένα μικρό μέρος των συμφωνιών που καλούνταν να ψηφίσει η Βουλή την 12η Φεβρουαρίου 2012.

Ο Παπανδρέου μπήκε στην αίθουσα Γερουσίας μέσα σε παγωμένη ατμόσφαιρα. Απευθύνθηκε στους βουλευτές καλώντας τους να αναλογιστούν τις ευθύνες τους και να ψηφίσουν την επώδυνη συμφωνία με τους δανειστές, για να μην «παιχτεί η πατρίδα στα ζάρια».

Όταν άκουσα το όνομά μου, σηκώθηκα όρθιος και ασυναίσθητα σήκωσα ελαφρά το χέρι μου με τον δείκτη στραμμένο προς τον Παπανδρέου. Εκείνον αφορούσαν όλα όσα είπα. Του επισήμανα πόσο ασυνεπής υπήρξε με την υπόσχεσή του να συζητήσει με τους βουλευτές του, πριν από κάθε συμφωνία με τους δανειστές. Του υπενθύμισα ότι στο παρελθόν είχα παρέμβει δύο φορές για να μη διαγραφούν ο Βενιζέλος και ο Λοβέρδος, κάνοντας τη σύγκριση με τη συμπεριφορά του τελευταίου πριν από λίγη ώρα, όταν ζητούσε ουσιαστικά «την κεφαλήν επί πίνακι» όσων αρνηθούν την κομματική πειθαρχία. Παρατήρησα ότι κανείς δεν έχει το δικαίωμα να καθορίζει μόνος του την πορεία της χώρας για δεκαετίες, ερήμην των συντεταγμένων οργάνων της πολιτείας και του λαού. Με λέξεις εκτοξευμένες πιο αργά, όπως όταν τις ψάχνεις για να καταδείξεις αυτά που πλησιάζουν, έκλεισα το λόγο μου: «Δεν διέγραψες τον εν ενεργεία υπουργό σου που σε κατηγόρησε ότι κατέστρεψες τη χώρα και γι’ αυτό δεν δικαιούσαι να είσαι υποψήφιος ούτε σε χώρα της Αφρικής. Θα διαγράψεις όμως τους βουλευτές που απλώς είναι τίμιοι με τη συνείδησή τους. Αύριο εγώ θα είμαι με τη συνείδησή μου και εσύ μόνος με τον Θεό και το λαό». Δεν απάντησε. Είχε μόνο το βλέμμα χαμηλωμένο.

Την Κυριακή 12 Φεβρουαρίου του 2012, εικοσιένας βουλευτές του ΠΑΣΟΚ διαγράφηκαν, αρνούμενοι να υπερψηφίσουν το δεύτερο μνημόνιο αι τη δανειακή σύμβαση. Ανάμεσα σε αυτούς και εγώ. Άλλοι εννέα βουλευτές, ανακοινώθηκε ότι θα αποκλειστούν από τα ψηφοδέλτια του ΠΑΣΟΚ, γιατί ενώ ψήφισαν θετικά επί της αρχής, αρνήθηκαν ψήφο σε επί μέρους άρθρα. Στην ιστορία του ελληνικού κοινοβουλευτισμού δεν υπήρξε ανάλογο προηγούμενο. Ήταν η πρώτη φορά που ένα κόμμα διέγραφε από τις τάξεις της κοινοβουλευτικής του ομάδας τόσους πολλούς πειθαρχημένους στη συνείδησή τους.»

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται αποσπασματικά στα επιλεγμένα μέρη από το βιβλίο του Χ. Καστανίδη, μπορούμε να καταλήξουμε σε μερικές επισημάνσεις:

• Στο κόμμα υπό τον Γ. Α. Παπανδρέου που ανήκε τότε ο Χ. Καστανίδης, διαπιστωνόταν κατά τα λεγόμενά του ανυπαρξία ιδεολογικού πλαισίου (σελ. 61) και έλλειμμα δημοκρατίας (σελ. 61).

• Δεν υπήρχε δυνατότητα διαφωνίας. Διαφωνία βουλευτή σήμαινε αυτομάτως παραίτηση. (Βλέπε υπόθεση Σημίτη – Μαντέλη)

• Τα σοβαρά θέματα για τη χώρα υποβαθμίζονταν, χάνονταν προθεσμίες για διεθνή δικαστήρια και ίσως αυτό να εξηγεί κάπως γιατί η χώρα και οι Έλληνες έφθασαν σ’ αυτό το σημείο εξευτελισμού. (βλέπε Γερμανικές Επανορθώσεις και υπόθεση Siemens)

• Όποιος βουλευτής αρνήθηκε να ψηφίσει το δεύτερο μνημόνιο διαγράφηκε. (βλέπε μαζική διαγραφή 21 βουλευτών ΠΑΣΟΚ που ήθελαν, κατά τη γνώμη του συγγραφέα να είναι συνειδησιακά σωστοί)

Μετά από αυτές τις πολύ λίγες επισημάνσεις λογικό είναι να αναρωτιέται κάποιος αναγνώστης του βιβλίου του τα εξής:

• Τι άλλαξε στη συνείδηση του συγγραφέα, ώστε να επιστρέψει στο νέο κόμμα του Γ. Α. Παπανδρέου; Είχε κάνει λάθος τότε σχετικά με την άρνησή του να ψηφίσει το 2ο μνημόνιο;

• Όλα αυτά τα γεγονότα που αναφέρει στο βιβλίο δεν του δημιουργούν συνθήκες τουλάχιστον ανασφάλειας και φόβου; Πώς θα μπορέσει να λειτουργήσει ως πολιτικός με τον ίδιο αρχηγό, ο οποίος ο ίδιος ομολογεί, ότι δεν σήκωνε ούτε το τηλέφωνο, όταν ήθελε να του εκθέσει σοβαρά θέματα;

• Ποιες υποσχέσεις και εχέγγυα του δόθηκαν ότι δε θα επαναληφθούν τα ίδια και δε θα τύχει της ίδιας προσβλητικής συμπεριφοράς προς το άτομό του;

πηγή